Η δασκάλα

Μπρατισλάβα 1983. Στο σχολείο έρχεται μία καινούρια δασκάλα, η συντρόφισσα Μαρία Ντραζντέχοβα, η οποία είναι μέλος του κόμματος, ενώ έχει χάσει τον πρώην στρατιωτικό σύζυγό της. Ενώ φαίνεται αρχικά αφοσιωμένη στο έργο της, σιγά σιγά αρχίζει να ξεφεύγει από τον εκπαιδευτικό της ρόλο και να εκμεταλλεύεται ποικιλοτρόπως τους μαθητές της, χειραγωγώντας και τους ίδιους, αλλά και τους γονείς τους να της κάνουν θελήματα, με αντάλλαγμα κάποια καλύτερη βαθμολογία και καλύτερες προοπτικές για τα παιδιά τους.
Οι περισσότεροι γονείς υποκύπτουν. Τρεις, όμως, γονείς δεν αποδέχονται αυτού του είδους τις βοήθειες, είτε γιατί μπορεί να έχουν κυρώσεις στις προσωπικές τους δουλειές είτε γιατί δεν το θεωρούν εκπαιδευτικό. Οι συνέπειες για τα παιδιά τους εξ αιτίας της δασκάλας, όμως, θα οδηγήσουν αρχικά στην τιμωρία τους από τους γονείς τους (εν αγνοία τους φυσικά για το τι συμβαίνει) μέχρι και σε ενδοσχολικό εκφοβισμό από συμμαθητές τους.
Ένα παραλίγο μοιραίο περιστατικό θα οδηγήσει τους γονείς, των οποίων τα παιδιά υπόκειντο την αδικία από τη δασκάλα, να πατήσουν πόδι και να συγκαλέσουν έκτακτη συνέλευση γονέων παρουσία της διευθύντριας, ώστε να ακουστούν απόψεις και να λυθεί το ζήτημα. Όμως, η διαφθορά του καθεστώτος έχει εμποτιστεί στον περισσότερο κόσμο και μια δίκαιη λύση δεν είναι πάντα αυτό που μπορεί να αναμένει κανείς.

Η ταινία ασκεί δριμεία κριτική στο σοσιαλιστικό καθεστώς της πρώην Τσεχοσλοβακίας και στις δομές του, που ακόμη και μετά την πτώση του ήταν ακόμη ισχυρές. Πηγαίνοντας την αφήγηση χρονικά μπροστά και πίσω μέσα από την ημερομηνία του πίνακα της τάξης, ο σκηνοθέτης δομεί το πορτρέτο της δασκάλας και των υπόλοιπων χαρακτήρων, δημιουργώντας στο θεατή αισθήματα απέχθειας και συμπόνιας, ίσως σε μεγαλύτερο βαθμό από όσο θα έπρεπε, σε βαθμό που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η ταινία μέχρι και στρατευμένη, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ούτε ότι η πρακτική αυτής της δασκάλας ήταν μια κοινή πρακτική εκείνη την εποχή ούτε ότι κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί. Η ταινία εστιάζει κυρίως στα παιδιά που έχουν αδικηθεί από τη δασκάλα και στον αγώνα των γονέων τους να αποκαταστήσουν το δίκαιο, ενώ ταυτόχρονα δείχνει την αδιαφορία των άλλων γονέων που μάλλον η κατάσταση τους βολεύει και δεν θέλουν να μπλέξουν.
Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για μία αξιόλογη ταινία που δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητη, ενώ έχει ήδη αποσπάσει βραβεία στο φεστιβάλ του Κάρλοβυ Βάρυ. Στη χώρα μας προβλήθηκε στα πλαίσια του 57ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ενώ αναμένεται να πάρει διανομή στις αίθουσες το Δεκέμβριο του 2016.

Učiteľka (2016)
Σκηνοθεσία: Jan Hřebejk
Σενάριο: Petr Jarchovský
Πρωταγωνιστούν: Zuzana Mauréry, Csongor Kassai, Zuzana Konečná, Tamara Fischer, Martin Havelka, Éva Bandor, Peter Bebjak, Ondrej Malý
Διάρκεια: 102'

Δείτε το τρέηλερ της ταινίας


Βαθμολογία υπογράφοντος: 8/10

57ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης - Ειδικές Προβολές
06/11/2016 - αίθουσα Τζων Κασσαβέτης 20:00
10/11/2016 - αίθουσα Τζων Κασσαβέτης 15:00