20 Μαρ 2012

Η πηγή των γυναικών

Σε ένα χωριό στους πρόποδες του όρους Άτλαντα στο Μαρόκο οι γυναίκες κατά την παράδοση πηγαίνουν για να φέρουν νερό από μια πηγή στο βουνό καθημερινά. Το άγριο, όμως, τοπίο και τα απόκρημνα βράχια έχουν προκαλέσει κατά το παρελθόν πολλά ατυχήματα και αρκετές αποβολές παιδιών, καθώς ακόμη και οι έγκυοι γυναίκες πηγαίνουν.
Μία ακόμη αποβολή παιδιού, όμως, θα φέρει την κατάσταση στο απροχώρητο. Οι γυναίκες πρέπει να βρουν έναν τρόπο να πείσουν τους άνδρες να πηγαίνουν στην πηγή για νερό, έως ότου να βρεθεί λύση στο πρόβλημα της λειψυδρίας του χωριού.
Επικεφαλής της ομάδας των γυναικών μπαίνει η Λέιλα, που έχοντας χάσει κι αυτή δυο παιδιά για τον ίδιο λόγο, προτείνει ως μια σύγχρονη Λυσιστράτη, οι γυναίκες του χωριού να απέχουν από τα συζυγικά τους καθήκοντα. Η πρόταση αυτή θα φέρει ποικίλλες αντιδράσεις από όλες τις πλευρές. Πρώτον, οι άνδρες του χωριού δεν μπορούν να δεχτούν κάτι τέτοιο ούτε όμως και να πηγαίνουν αυτοί για νερό, καθώς προτιμούν να περνούν την ώρα τους στο καφενείο. Πολλές γυναίκες, επίσης, δεν συμφωνούν γιατί έχουν αποδεχτεί το ρόλο τους και κάποιες φοβούνται τους συζύγους τους. Πολέμιος της Λέιλα, εκτός από τους άνδρες,  είναι και η πεθερά της, που την μισεί και την κατηγορεί ότι είναι ξένη στο χωριό κι ότι δεν πρέπει να τα βάζει με τις παραδόσεις. Σύμμαχοι της Λέιλα, ο σύζυγός της, Σάμι, μορφωμένος δάσκαλος στην πόλη, ο οποίος την υπεραγαπά και την συμβουλεύει πώς να προσέχει, ο πεθερός της, ο οποίος την εκτιμάει πολύ, καθώς και η γερόντισσα του χωριού, η "μαμά Καραμπίνα", άτομο σεβαστό σε όλους.
Το κίνημα της αποχής ολοένα και φουντώνει και οι περισσότερες γυναίκες δείχνουν αποφασισμένες πιο πολύ από ποτέ να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους για μια ζωή καλύτερη. Η διάδοση των νέων, όμως, έχει επιπτώσεις πολλές. Στην πόλη διαδίδεται ότι η Λέιλα και όσες την ακολουθούν είναι μάγισσες, κοπέλες ταγμένες σε γαμπρούς στην πόλη, τους χάνουν, ενώ κι ο Σάμι για την υποστήριξή του αυτή προς τη Λέιλα κινδυνεύει να χάσει τη δουλειά του.
Στο μεταξύ ένας δημοσιογράφος, ο Σοφιάν, εγκαθίσταται στο χωριό. Ποιος θα είναι ο ρόλος του στην εξέλιξη της υπόθεσης και ποιο μυστικό κρύβει; Με ποιον τρόπο θα κατορθώσουν οι γυναίκες να πείσουν τον κόσμο για το δίκιο τους; Τι στάση θα κρατήσει ο ιμάμης του χωριού; Θα καταφέρουν οι αρχές να ευαισθητοποιηθούν και να φέρουν νερό στο χωριό, ώστε και να συνεχιστεί η παράδοση και να μην τίθενται οι γυναίκες σε κίνδυνο;

Ο σκηνοθέτης παίρνει στοιχεία από την κωμωδία του Αριστοφάνη, Λυσιστράτη, και τα προσαρμόζει σε μια παραδοσιακή ισλαμική κοινωνία της εποχής μας, που επηρεάζεται από τα στερεότυπα και παρερμηνείες του Κορανίου, προσφέροντάς μας ένα γλυκόπικρο δράμα με μια νότα αισιοδοξίας για το μέλλον. Από τη μια έχουμε ένα ιδιότυπο φεμινιστικό κίνημα που ζητάει την αυτοδίκαιη ισότητα των φύλων, μέσα από την απεμπλοκή των γυναικών από τη σκληρή και επικίνδυνη εργασία και μέσα από την πραγματική διδαχή του Κορανίου. Από την άλλη έχουμε μια βαθιά ριζωμένη παράδοση και την απροθυμία αυτή να μεταβληθεί. Τα δύο αυτά συστατικά οδηγούν σε μια διαμάχη του παλιού με το νέο, σε μια διαμάχη για το δίκαιο ανάλογα πώς το βλέπει η κάθε πλευρά, σε μια διαμάχη αντιλήψεων και όχι σε μια άμεση διαμάχη φύλων.
Η ταινία είχε προταθεί για το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες, ενώ η πρωταγωνίστρια, Λέιλα Μπεχτί, προτάθηκε για βραβείο César.
Στη χώρα μας έκανε πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 15 Μαρτίου 2012.

La source des femmes (2011)
Σκηνοθεσία: Radu Mihăileanu
Σενάριο: Alain-Michel Blanc, Radu Mihăileanu
Πρωταγωνιστούν: Leïla Bekhti, Hafsia Herzi, Biyouna, Sabrina Ouazani, Saleh Bakri, Hiam Abbass, Mohamed Majd, Amal Atrach, Malek Akhmiss
Διάρκεια: 135'

Δείτε το τρέηλερ της ταινίας



Βαθμολογία υπογράφοντος: 8,5/10

Ο υπογράφων παρακολούθησε την ταινία στον κινηματογράφο Μακεδονικόν στη Θεσσαλονίκη στις 19 Μαρτίου 2012

9 Μαρ 2012

Ένας χωρισμός

Ο Ναντέρ και η Σιμίν ζουν στην Τεχεράνη μαζί με την κόρη τους, Τερμέ, και τον άρρωστο πατέρα του Ναντέρ. Αν και έχουν μια καλή ζωή, η Σιμίν επιθυμεί να φύγουν στο εξωτερικό, γιατί δεν θέλει η κόρη τους να μεγαλώνει κάτω από τις περιοριστικές συνθήκες που επικρατούν για τις γυναίκες στο Ιράν. Αντίθετα, ο Ναντέρ δεν θέλει να φύγει, καθώς θέλει να φροντίζει τον πατέρα του. Η Σιμίν αναγκάζεται να ζητήσει διαζύγιο και φεύγει από το σπίτι, για να εγκατασταθεί στους γονείς της.
Ο Ναντέρ προσλαμβάνει τη Ραζιέ για να φροντίζει τον πατέρα του, όσο εκείνος λείπει στη δουλειά. Η Ραζιέ, έγκυος και βαθιά θρησκευόμενη, δέχεται τη δουλειά, ώστε να βοηθήσει την καταχρεωμένη οικογένειά της, όμως το κρατάει κρυφά από το σύζυγό της, Χουτζάτ. Όμως η δουλειά, λόγω της κατάστασής της, της έρχεται βαριά και δεν δείχνει να τα καταφέρνει, αν και προσπαθεί.
Μια μέρα, όταν ο Ναντέρ και η Τερμέ γύρισαν σπίτι, βρήκαν τον παππού στο πάτωμα και τη Ραζιέ να λείπει. Όταν εκείνη επιστρέφει, ο Ναντέρ της ζητάει το λόγο και την διώχνει από το σπίτι, κατηγορώντας την ότι έκλεψε λεφτά από το σαλόνι. Η Ραζιέ γλιστράει στις σκάλες και χτυπάει. Την επόμενη μέρα, ο Ναντέρ και η Σιμίν πηγαίνουν στο νοσοκομείο όπου νοσηλεύεται η Ραζιέ, όπου πληροφορούνται ότι απέβαλε.
Εδώ αρχίζει η πλοκή της ιστορίας. Στο αστυνομικό τμήμα ο Χουτζάτ κατηγορεί τον Ναντέρ ότι σκότωσε το παιδί που επρόκειτο να γεννηθεί, ενώ ο Ναντέρ λέγοντας ότι αγνοούσε την εγκυμοσύνη της Ραζιέ, θεωρεί ότι δεν προκάλεσε αυτός την αποβολή. Μέσα σε ένα τεταμένο κλίμα από όλες τις πλευρές, ο Ναντέρ βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση, καθώς η κατηγορία που του απευθύνεται είναι πολύ σοβαρή. Η Σιμίν και η Τερμέ με δικές τους προσπάθειες, βοηθούν τον Ναντέρ, και αναζητούν την αλήθεια.
Από τη μια έχουμε τον Χουτζάτ και την Ραζιέ, που όντας καταχρεωμένοι και συντετριμμένοι για το χαμό του παιδιού, θέλουν την καταδίκη αυτού που πιστεύουν ότι προκάλεσε το κακό. Απ' την άλλη έχουμε τον Ναντέρ, που πιστεύει ότι ίσως για την αποβολή να ευθύνεται η βίαια συμπεριφορά του Χουτζάτ και ότι θέλουν να τον εκβιάσουν, ώστε να τους δώσει χρήματα για να ξεχρεώσουν. Δεν δέχεται τις παραινέσεις της Σιμίν να τον βοηθήσει να δώσει τα χρήματα, γιατί με τον τρόπο αυτό θα παραδεχόταν μια ενοχή, για την οποία υποστηρίζει πως δεν ευθυνόταν.
Τα όρια ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα, την ηθική και την ανηθικότητα, το σωστό και το λάθος είναι δυσδιάκριτα, και η αλληλουχία των γεγονότων συχνά προκαλεί ανατροπές στα όσα πιστεύαμε ως τότε.
Τελικά, ποια ήταν η πραγματική αλήθεια; Ήταν ένοχος ο Ναντέρ; Πόσο θα επηρεάσουν οι βαθιές θρησκευτικές δομές του ιρανικού κράτους την εξέλιξη της υπόθεσης και την αποκάλυψη της αλήθειας; Θα μπορέσουν να τα βρουν ο Ναντέρ και η Σιμίν και να συνεχίσουν να είναι μαζί για χάρη της Τερμέ;

Η ταινία ήταν η απόλυτη θριαμβεύτρια του 2011. Έχει σαρώσει τα βραβεία σε όλο τον κόσμο, ξεκινώντας από τη Χρυσή Άρκτο στο Βερολίνο και τα βραβεία César και καταλήγοντας στις Χρυσές Σφαίρες και το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας. Ενδεικτικά αναφέρουμε βραβεία σε φεστιβάλ στο Σύδνεϋ, το Γιερεβάν, το Σαν Σεμπαστιάν, τη Βρετανία, την Αμερική και το Ιράν. Στη χώρα μας έκανε πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 29 Σεπτεμβρίου 2011 και επαναπροβλήθηκε το Μάρτιο του 2012 μετά την επικράτησή της στα Όσκαρ.)

Jodái-e Náder az Simin (2011, جدایی نادر از سیمین )
Σκηνοθεσία - Σενάριο: Asghar Farhadi
Πρωταγωνιστούν: Leila Hatami, Peyman Moaadi, Sareh Bayat, Shahab Hosseini, Sarina Farhadi, Ali-Asghar Shahbazi, Shirin Yazdanbakhsh, Kimia Hosseini, Merila Zarei
Διάρκεια: 123'

Δείτε το τρέηλερ της ταινίας


Βαθμολογία υπογράφοντος: 8/10

Ο υπογράφων παρακολούθησε την ταινία στον κινηματογράφο Φαργκάνη στη Θεσσαλονίκη στις 7 Μαρτίου 2012