Ο κατάσκοπος των Βαλκανίων

Ο Ίλια Τσβόροβιτς, παλιός σταλινιστής και πρώην έγκλειστος φυλακών, καλείται από την αστυνομία για να ρωτηθεί για τον νοικάρη του, τον Πέταρ, έναν επιχειρηματία που μετά από 20 χρόνια στο Παρίσι έχει επιστρέψει στο Βελιγράδι για να ανοίξει δικό του ραφείο. Αν και η κλήση ήταν περισσότερο μια κλήση ρουτίνας, ο Ίλια αρχίζει και υποπτεύεται ότι ο νοικάρης του ανήκει σε μια διεθνή σπείρα τρομοκρατών από τη Δύση που προσπαθεί να κάνει κακό στη χώρα και ότι χρησιμοποιεί ως προκάλυμμα την ιδιότητά του ως επιχειρηματία και ως κέντρο επιχειρήσεων το δωμάτιο που του έχει νοικιάσει.
Βέβαια κάτι τέτοιο δεν ισχύει, όμως ο Ίλια συνεχώς και ολοένα και περισσότερο βάζει στο νου του ότι ο Πέταρ είναι επικίνδυνος. Δε διστάζει να ενημερώσει ακόμη και την αστυνομία, όπου όμως λογικά δεν τον παίρνουν στα σοβαρά. Γι' αυτό αποφασίζει να γίνει σκιά του, προκειμένου να αποκαλύψει τα (ανύπαρκτα) σχέδιά του. Αρχίζει και υποπτεύεται την ευυπόληπτη παρέα του Πέταρ, φτάνοντας στο σημείο να νομίζει ότι επειδή τους παρακολουθεί βρίσκεται και η ίδια η ζωή του σε κίνδυνο.
Όταν θα τον χτυπήσει ένα αμάξι καθώς βγαίνει από το σούπερ μάρκετ, ο Ίλια πλέον θα είναι βέβαιος ότι απειλείται, θα πείσει και τη σύζυγό του, Ντάνιτσα, για το ίδιο, ενώ θα καλέσει σε βοήθεια και τον αδερφό του, Τζούρο, μαζί με τον οποίο θα αναλάβουν δράση. Πλέον η οποιαδήποτε δραστηριότητα θα του φαίνεται ύποπτη, θα αρχίσει να βλέπει εχθρούς από εκεί που δεν υπάρχουν και δε θα διστάσει να ξοδευτεί προκειμένου, όπως πιστεύει, να εκτελέσει το πολιτικό του καθήκον προς την πατρίδα και να ξεσκεπάσει τη συνομωσία, φτάνοντας ακόμη και σε ακραίες ενέργειες.

Η ταινία αποτελεί μια ιδιότυπη σάτιρα για την καχυποψία και την ηρωοποίηση και μπορεί να ενταχθεί στα πλαίσια της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου. Ένας σταλινιστής νιώθει την απειλή για το ούτως ή άλλως όχι και τόσο κομμουνιστικό καθεστώς της χώρας του από έναν συμπατριώτη του που επέστρεψε στη χώρα έπειτα από 20 χρόνια δουλειάς στη Δύση. Τυχαίνοντας να τον φιλοξενεί σε ένα δωμάτιο του σπιτιού του, νιώθει χρέος του προς την πατρίδα να τον παρακολουθεί, με την ελπίδα ότι θα ξεσκεπάσει μια ανύπαρκτη συνομωσία και θα ανακηρυχθεί ήρωας. Και για το σκοπό αυτό υποπτεύεται το παραμικρό, ακόμη και την αναπνοή -θα λέγαμε- του υπόπτου του και γίνεται σκιά του, προσφέροντάς μας ορισμένες απίστευτες κωμικοτραγικές σκηνές.
Απολαυστικός ο Ντανίλο Στόικοβιτς στο ρόλο του καχύποπτου Ίλια απέσπασε βραβείο ερμηνείας στο φεστιβάλ της Πούλα. Στη χώρα μας η ταινία δεν προβλήθηκε ποτέ.

Balkanski špijun (1984)
Σκηνοθεσία: Dušan Kovačević, Božidar Bota Nikolić
Σενάριο: Dušan Kovačević
Πρωταγωνιστούν: Danilo Bata Stojković, Bora Todorović, Mira Banjac, Zvonko Lepetić, Sonja Savić, Branka Petrić, Milivoje Tomić, Predrag Laković, Velimir Bata Živojinović, Milan Štrljić, Milan Mihailović
Διάρκεια: 95'

Δείτε την ταινία (με αγγλικούς υπότιτλους)


Βαθμολογία υπογράφοντος: 8/10